Helicobacter pylori (HP) là loại vi khuẩn được WHO xếp vào nhóm I các yếu tố gây ung thư dạ dày. Chúng rất dễ lây lan, nhất là qua đường ăn uống.
Theo bác sĩ Vũ Trường Khanh, Trưởng khoa Tiêu hóa (Bệnh viện Bạch Mai): Tại Việt Nam, hiện có khoảng 60-70% dân số bị nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP). HP được xem là nguyên nhân chính gây viêm, loét dạ dày- tá tràng và ung thư dạ dày. Đáng nói, không phải ai cũng biết mình đang nhiễm loại vi khuẩn này.
Khi cơ thể bị nhiễm HP, vi khuẩn này sẽ ký sinh trong mô niêm mạc dạ dày, sau đó kích thích và làm tổn thương niêm mạc dạ dày, gây ra nhiều loại bệnh về đường tiêu hóa, thậm chí cả ung thư dạ dày. Từ năm 1994, Tổ chức y tế Thế giới WHO đã xếp vi khuẩn HP vào nhóm I các yếu tố gây ung thư dạ dày.
Dấu hiệu một người nhiễm vi khuẩn HP thường là đau bụng, đầy hơi, khó tiêu, nôn ói… Tuy nhiên. Việc điều trị diệt HP khi bị viêm, loét dạ dày, tá tràng là rất cần thiết nhằm ngăn ngừa các biến chứng như xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày và ung thư dạ dày. Nếu phát hiện sớm thì tỷ lệ khỏi bệnh là 50%; không điều trị dứt điểm ngay từ đầu thì sẽ khó chữa khi tái phát bệnh.
Vi khuẩn HP có tốc độ lây lan rất cao, ngoài niêm mạc dạ dày, vi khuẩn HP còn tồn tại trong nước bọt, mảng bám trên răng và khoang miệng của người bệnh. Do đó ngay trong mâm cơm gia đình, HP có thể được lây lan qua các cách sau đây.
3 thói quen ăn cơm tai hại có thể làm lây lan vi khuẩn HP
1. Gắp thức ăn cho nhau dễ lan truyền vi khuẩn HP
Theo khuyến cáo của WHO, vi khuẩn HP có thể lây truyền từ người này sang người khác qua việc dùng chung bát đũa, hôn trực tiếp và đặc biệt là ăn uống chung.
Ở Việt Nam, văn hóa gắp thức ăn mời khách được coi là lịch sự, thể hiện tính hiếu khách mà không biết rằng khi chúng ta dùng đũa của mình để gắp thức ăn cho người khác, rất nhiều vi khuẩn có thể đi theo dịch tiêu hóa bám trên đũa và dính vào thức ăn của người đối diện.
Trong đó có thể là vi khuẩn HP, viêm gan A, viêm gan E, vi khuẩn lỵ, vi khuẩn thương hàn, vi khuẩn quai bị…
2. Chấm chung bát nước mắm
Nếu trong nhà có một người nhiễm vi khuẩn HP mà chấm chung nước mắm thì những người khác sẽ bị lây. Thậm chí nếu chúng ta đi ăn đám cưới, 10 người xa lạ cùng ăn một mâm, dùng chung bát nước chấm thì chỉ cần một người nhiễm, hầu hết số người còn lại sẽ bị theo.
3. Mớm thức ăn cho trẻ – nguyên nhân khiến trẻ nhỏ nhiễm vi khuẩn HP
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thắng (Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Đào tạo tiêu hóa, gan mật): Ở nước ta, trẻ em là đối tượng có nhiều nguy cơ nhiễm HP. Trong thực tế, đã có những trẻ bị nhiễm HP khi mới 2 tuổi, nguyên nhân là do được mẹ mớm thức ăn. Vì vậy, bác sĩ khuyến cáo việc chung đụng đồ ăn ở trường lớp hay phụ huynh mớm cơm cho con ăn có thể sẽ mang vi khuẩn HP vào cơ thể trẻ.
Để phòng ngừa và giảm thiểu tác hại của vi khuẩn HP, bác sĩ khuyến cáo những người mắc vi khuẩn HP nên hạn chế ăn đồ chua, cay, hạn chế uống rượu, bia, cà phê, hút thuốc lá… Nếu bạn bị loét dạ dày do HP, hãy cân nhắc thực hiện những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống như bổ sung nhiều trái cây và rau quả, tăng lượng chất xơ và tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều lợi khuẩn. Người bệnh nên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ, test và diệt HP khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
